Onthulling van het ego: een inleiding tot non-dualiteit

Ken je dat gevoel, dat je altijd op zoek bent naar iets meer? We willen allemaal vervulling en geluk, toch? Dus proberen we dat te bereiken door succes te hebben, dingen te kopen, status te vergaren en goede relaties te hebben. We moeten aan zoveel verwachtingen voldoen en door al die (zelfopgelegde) druk voelen we ons vaak alsof we onszelf voorbijlopen. En dan hebben we ook nog eens die innerlijke stemmen die voortdurend commentaar geven op onszelf, en alles en iedereen rond ons. Hoe hard we ook ons best doen, toch blijven we vaak ontevreden en onbevredigd.

Weet je waarom? Omdat we naar onszelf kijken op een verkeerde manier en onze relatie met de wereld om ons heen verkeerd begrijpen. Er is een manier om dit te veranderen en dat is door non-dualiteit te begrijpen.

Wat is non-dualiteit

Non-dualiteit is een filosofische en spirituele stroming die zegt dat er geen echte scheiding is tussen onszelf en de wereld om ons heen. Dat alles eigenlijk één groot geheel is. We denken vaak dat we afzonderlijke individuen zijn die worstelen met de wereld, maar volgens non-dualiteit zijn we eigenlijk één met alles. 

Soms noemen ze dit het universele Zijn, dat tijdloos en grenzeloos is. Het gaat erom dat we niet hoeven te denken in allerlei onderverdelingen. Ons vermogen om te benoemen, onderverdelen en oordelen hebben we aangeleerd. En Vaak leidt dit tot oordelen over onszelf en anderen gebaseerd op persoonlijke of culturele normen die niet universeel zijn. Non-dualiteit probeert juist de aandacht te richten op het universele, in plaats van te veel energie te steken in het persoonlijke, tijdelijke en lokale.

Alles is gewoon zoals het is. We hoeven geen etiketten te plakken op alles wat we zien of onderverdelingen te maken. Dit betekent dat alles wat we ervaren in ons leven, onze gedachten, emoties en sensaties, slechts uitingen zijn van dezelfde universele energie die door alles heen stroomt. Klinkt interessant, toch?

Wat is het ego

Het ego is een deel van je geest dat probeert je denken en gedrag te controleren. Het is hoe we onszelf zien als afzonderlijke individuen met onze eigen wensen, verlangens en doelen. Het is die stem in ons hoofd die ons vertelt dat we beter zijn dan anderen of dat we iets moeten bereiken om gelukkig te zijn. Het ego creëert je identiteit uit je sociale status, baan, bezittingen, opleiding, uiterlijk, relaties, persoonlijke en familiegeschiedenis, overtuigingen, en lidmaatschap van politieke, nationale, raciale en religieuze groepen. Het kan ons ook beïnvloeden om jaloers te zijn, boos te zijn of onszelf te vergelijken met anderen. 

We zijn geneigd te denken dat deze gedachten en ervaringen ons definiëren, en dat ons ego is wie we zijn, het komt tenslotte uit ons eigen hoofd, dus wie kan het anders zijn? Maar in feite is het ego niet ons ware Zelf. Ons ware Zelf is de essentie van wie we zijn, los van onze geest en ons lichaam. We zullen dit later verder bespreken. Door non-dualiteit te begrijpen, kunnen we zien dat dit ego alleen maar een illusie is. We zijn eigenlijk één met alles om ons heen. 

Door de lens van non-dualiteit gezien is alles eigenlijk een tijdelijke uitdrukking van het ene ondeelbare zijn. Dit geldt ook voor het idee van een persoon te zijn, oftewel het ego. Het ego is het geloof dat we beperkt zijn tot een ‘ik’: een persoon die niet alleen gelooft dat hij of zij een vrije keuze heeft, maar ook het gevoel heeft de uitvoerder te zijn van zijn of haar daden. 

Het ego geeft ons een gevoel van identiteit, we weten het verschil tussen ik en de anderen, tussen verleden en toekomst en tussen wat wel en niet mag. Op deze manier kan het ego nuttig zijn, maar vaak wordt het een beetje te ambitieus en is het vooral bezig met zichzelf. Het ego verandert dan van een trouwe dienaar in een commandant. Het wil zichzelf bewijzen door bijvoorbeeld zeer belangrijk of succesvol te zijn of juist de rol van mislukkeling of slachtoffer te spelen. Ook heeft het de gewoonte om steeds commentaar te geven op alles en iedereen. 

Om je te verbinden met je ware zelf, is het nodig je niet langer te identificeren met je ego. Je kan weerstand ervaren tegen het loslaten van deze identiteit, want als je niet gevormd wordt door de inhoud van je geest, wie ben je dan? Maar er ontstaan problemen als je je identificeert met je ego en gelooft dat je gedachten, herinneringen, overtuigingen en mentale toestand jou definiëren. 

Hoewel culturele conditionering, ervaringen uit het verleden en andere invloeden inderdaad je gedrag kunnen beïnvloeden, is het niet nodig je daaraan vast te klampen als je identiteit. Sta jezelf toe aanwezig te zijn en hun invloed kan al dan niet op natuurlijke wijze naar buiten komen.

We zijn niet afgescheiden van de wereld, maar een onderdeel van de wereld. Dit inzicht kan ons helpen om onze emoties te reguleren, ons gedrag te veranderen en onszelf en de wereld op een juiste manier te begrijpen. Dit kan leiden tot een verhoogd gevoel van verbondenheid, vrede, liefde en geluk.

Boekentip: De kracht van het nu

Dit boek legt uit hoe je het ego ‘aan het werk’ kunt herkennen, en wanneer je dat doet, wijst de herkenning de weg naar Wie je werkelijk bent. Verlichting is eenvoudig!

Bestel nu

Het ego ontmaskeren

Non-dualiteit gaat ervan uit dat het ego slechts een idee is dat in ons bewustzijn bestaat en af en toe komt en gaat. Wanneer dit duidelijk is, ontstaat er de mogelijkheid om te zien wat niet komt en gaat. Namelijk de ruimte waarin al die gedachten en gevoelens kunnen komen en gaan. Door dit inzicht verliest het ego zijn belangrijkste positie en ontstaat er ruimte voor iets dat groter is dan onszelf. Iets dat er al was voordat het ego verscheen. Wanneer we herkennen dat de ruimte aan onze kant dezelfde ruimte is als aan de kant van anderen, ontstaat er een herkenning van het ene in alle anderen.

Er zijn verschillende manieren om het ego te ontmaskeren. Een van de meest effectieve manieren is door middel van meditatie en mindfulness. Door regelmatig te mediteren kunnen we leren om ons bewust te zijn van onze gedachten, emoties en sensaties. Dit kan ons helpen om ons ego te herkennen en te ontsnappen aan de illusie van afzonderlijkheid. Yoga en andere spirituele praktijken kunnen ook helpen om het ego te ontmaskeren door ons te helpen ons lichaam en geest te verbinden.

Observeer je geest

Als we willen werken aan het ontmaskeren van ons ego, is het belangrijk om ons bewust te worden van de gedachten die we vaak hebben. Dit kan bijvoorbeeld negatieve gedachten zijn zoals irritatie, woede, ongeduld of zelfs een soort verdriet. Misschien klaag je vaak over jezelf of hoe nutteloos je bent. Wanneer we deze herhaalde gedachten beginnen te herkennen, kunnen we ons plotseling realiseren dat we deze gedachten bijna elke dag opnieuw hebben zonder er echt bewust van te zijn. Dit is de eerste fundamentele stap in het ontmaskeren van ons ego en het creëren van meer bewustzijn en innerlijke rust.

Onderscheid maken tussen de stem van het ego en de feitelijke situatie

Bewustwording is de eerste stap om vrij te komen van het ego. Wanneer we ons bewust worden van onze gedachten en de negatieve emoties die ze opwekken, kunnen we zien dat ze vaak disfunctioneel en onnodig zijn. Laten we bijvoorbeeld een voorbeeld nemen van wachten in de rij bij de supermarkt. Veel mensen voelen zich geïrriteerd omdat het lang duurt om door de kassa te komen, maar de oorzaak van die irritatie ligt vaak niet bij de situatie zelf, maar bij wat onze geest ons vertelt over die situatie. In plaats van ons te irriteren, zouden we die tijd kunnen gebruiken om ons te concentreren op onze ademhaling, om ons heen te kijken en te genieten van de wereld om ons heen. Door op deze manier te denken, kunnen we ons ego ontmaskeren en leren om ons bewust te zijn van onze gedachten en emoties.

Laat beperkende verhalen los

Soms is het gevaar niet eens de pessimistische gedachte. Als je bijvoorbeeld ontslagen bent van je werk, kun je je er zo tegen verzetten negatief te zijn dat je zegt: “Het is goed dat ik mijn baan kwijt ben!”. Dat soort moedwillig optimisme is niet nodig. We houden ons vast aan het sprookje van verondersteld geluk – dat we gelukkig zouden moeten zijn. Maar dit zorgt ervoor dat je blijft hangen waar je bent. Probeer in plaats daarvan alleen te beschrijven wat er gebeurt, zonder oordeel: Ik heb geen job. Ik moet er een zoeken.

Haal je bewustzijn erbij

Wanneer je het verschil ziet tussen jouw stem en de realiteit van de situatie, is dat het begin van ontwaken. Door regelmatig te oefenen met bewustwording en meditatie, kun je leren om je aandacht te richten op het moment zonder te worden afgeleid door je gedachten. Hierdoor kun je leren het verschil te zien tussen jouw innerlijke stem en de realiteit van de situatie. Dit kan je helpen om het ego te ontmaskeren en meer in het nu te leven, in plaats van te blijven hangen in het verleden of de toekomst. Het proces is geleidelijk en het ego zal weerstand bieden, maar door vol te houden, kan het leiden tot een grotere innerlijke rust en tevredenheid.

Leg je wapens neer

Het zal een uitdaging zijn om intern meer afgestemd te raken op het huidige moment. Vechten met je ego maakt het alleen maar sterker. Door het de oorlog te verklaren, maak je er een vijand van. Een eenvoudig voorbeeld: Je wordt ‘s ochtends wakker, en het regent en is grijs, en je geest zegt: “Wat een rotdag,” en dat is geen aangename gedachte. Je voelt waarschijnlijk een of andere emotie: angst, teleurstelling, ongeluk. Je realiseert je plotseling dat je oordeel over wat voor dag het gaat worden gebaseerd is op een mentale gewoonte, een onbewuste standaard. Dat simpele besef schept ruimte voor een nieuwe gedachte. Je kunt weer uit het raam kijken zonder dat vooroordeel en gewoon de lucht zien. Het is grijs. Er schijnt wat zonlicht door de lucht. Er vallen misschien regendruppels. Het is eigenlijk helemaal niet ellendig. Het heeft een zekere schoonheid. Dan ben je plotseling vrij. Je legt niet langer iets op aan de werkelijkheid, en je bent vrij om te genieten van wat je eerder had afgewezen.

Relaties verbeteren

In ons dagelijks leven kunnen we ook het ego ontmaskeren door onze relaties met anderen te verbeteren. In plaats van te denken dat we beter zijn dan anderen, kunnen we proberen om empathie te voelen en begrip te hebben voor anderen. Door onze relaties te verbeteren, kunnen we zien dat we een ondeelbare eenheid zijn met andere mensen in plaats van afzonderlijke individuen die tegenover elkaar staan.

Voordelen van het loslaten van je ego

Wanneer we ons ego ontmaskeren zal dit veel positieve gevolgen hebben voor ons leven. Ons ego zal minder onder druk staan en ons leven zal daardoor op een meer natuurlijke manier vloeien. We hoeven ons bijvoorbeeld minder te bewijzen aan onszelf of aan anderen en hebben minder de neiging om ons te vergelijken met anderen. Hierdoor kunnen we meer genieten van de gelijkenissen tussen mensen in plaats van te focussen op de verschillen. Ook neemt de neiging om kritiek te geven op anderen af, waardoor we meer innerlijke rust ervaren.

Maar het echte voordeel van het ego loslaten is de ervaring van vrij zijn om te zijn wie je bent (zonder de zelfcontrolerende kooi in je hoofd), en vrij om volledig tot jezelf te komen. We voelen ons veilig in onszelf, want als je jezelf bent, zit je niet in een rol. Die rol hebben we ontworpen om aandacht veilig te stellen en ervoor te zorgen dat we erbij horen, en omdat het niet alles is van wie we zijn, moeten we voortdurend buiten onszelf controleren of het nog werkt. Wanneer je je macht neemt en jezelf toestaat om te zijn wie je bent, brengt dat een diepe innerlijke vrede en harmonie met zich mee. we komen in contact met onze diepere waarheid en kunnen leven vanuit een plek van liefde en acceptatie, in plaats van angst en afscheiding. Hierdoor kan ons leven veel rijker en bevredigender worden.

Er hoeft niets toegevoegd te worden, door ons ego te ontmaskeren verliezen we alleen maar wat onnodige ballast. 

Conclusie

In conclusie, non-dualiteit kan ons helpen om ons ego te ontmaskeren en onze ware relatie met onszelf en de wereld om ons heen te begrijpen. Door middel van meditatie, yoga, bewustwording en verbeteren van onze relaties kunnen we ons bewust worden van de illusie van afzonderlijkheid en onze eenheid met alles om ons heen ervaren. Het is aanbevolen om verder te studeren en reflecteren over deze onderwerpen om een dieper begrip te krijgen en onze persoonlijke groei te bevorderen. Het is een proces van constante zelfontdekking en groei, waarbij we steeds meer in staat zijn om te leven in harmonie met onszelf en de wereld om ons heen.

Boekentip: De kracht van het nu

Dit boek legt uit hoe je het ego ‘aan het werk’ kunt herkennen, en wanneer je dat doet, wijst de herkenning de weg naar Wie je werkelijk bent. Verlichting is eenvoudig!

Bestel nu