Hoe Omgaan Met Stress Als Je Hoogsensitief Bent

Stress staat gekend als de oorzaak voor heel wat fysieke en mentale problemen. Hoewel iedereen er dagelijks mee geconfronteerd wordt, ervaren mensen die hoogsensitief zijn het vaak intenser. In dit artikel lees je hoe je kunt omgaan met stress als HSP.

De Tijd raast als een sneltrein door het leven. Als passagiers op deze trein kunnen we niet anders dan ons vasthouden en hopen dat we gelukkig en wel op onze eindbestemming geraken. Toch ervaart ieder van ons de reis anders.

Sommige mensen hebben stress nodig om de dag door te komen: zij bekijken iedere verandering als een opportuniteit en niet als een probleem. Stress wordt niet ervaren als iets slechts maar als een stimulans om beter te presteren. Anderen hebben daarentegen meer tijd nodig om nieuwe informatie te verwerken. Voor mensen met hoogsensitiviteit voelt de stroom aan prikkels aan als een vloedgolf waarin ze dreigen te verdrinken: de stress wordt hen te veel.

Niet enkel de omstandigheden maar ook je omgeving kan een stressfactor zijn: je werk, school of gezin eisen veel tijd en inspanningen. Soms ligt het aan je relatie met anderen, zoals je partner, collega’s of je baas. Als je lange tijd in een giftige omgeving vertoeft en niet tijdig een rustmoment voor jezelf inlast, zal je lichaam reageren.

Je lijf produceert dan te veel hormonen in een poging de situatie aan te kunnen, het zogenaamde ‘Flight, Fight or Freeze’ respons. Dit heeft echter een averechts effect: je blijft gebukt gaan onder spanning en geraakt mentaal, fysiek en emotioneel uitgeput. Dit noemt men chronische stress en de effecten ervan kunnen jarenlang blijven hangen.

Klachten zoals depressie, vermoeidheid en slaapproblemen zijn typisch voor mensen die gestresseerd zijn. Het kan zelfs leiden tot een verhoogd risico op hart- en vaatproblemen, overgewicht en een opstapeling van kwaaltjes en blessures.

Wat doe je als je als hoog sensitief persoon gestresseerd bent?

Enkele tips om te leren ontstressen

Allereerst: om te weten of je een hoog sensitief persoon bent, kun je gemakkelijk een online test afleggen. Deze test bevat een twintigtal vragen. Heb je zo’n 14 vragen positief beantwoordt, dan kun je jezelf als HSP beschouwen. Dit betekent niet dat je zwak bent, in veel gevallen is het zelfs een pluspunt: aanvaard dus wie je bent.

Een van de kenmerken van een hoog sensitief persoon is dat ze prikkels veel intenser ervaren. Zij zijn dan ook vatbaarder voor stressvolle situaties of voelen dit sneller aan bij mensen rondom hen. Om beter om te gaan met stress kun je volgende zaken in acht nemen:

1. Probeer eerst te bedenken wat je precies te parten speelt: zoek de oorzaak van het probleem. In onze Westerse cultuur wordt er veel aandacht gegeven aan symptoombestrijding, maar de kern van het probleem aanpakken brengt je veel sneller tot een goede oplossing.
2. Als HSP ben je perfectionistisch ingesteld en wil je je taken tot in de puntjes afwerken. Anderen vermijden stressvolle jobs uit angst in een burn-out te geraken. Dit kan leiden tot een gevoel van verveling of bore-out omdat ze ondermaats presteren. Leg de lat voor jezelf dus op de juiste hoogte.
3. Verander je mindset: blijf positief en geloof in jezelf. Probeer iedere dag een lijstje te maken van alles wat goed gaat in je leven. Je zult snel merken dat er genoeg zaken zijn waar je dankbaar voor kunt zijn.
4. Veel hoog sensitieve personen zijn vooral gericht op de buitenwereld en willen té goed zijn. Kritiek komt hard aan. Je kunt niet veranderen hoe anderen denken, voelen of handelen. Onthoud dat jij de meester bent van je eigen gedachten en gevoelens.
5. Maak fouten en leer ervan. Niemand is perfect dus waarom zou jij het moeten zijn? Beschouw elke fout als een kans om te leren en groeien. Je kunt het tij niet keren, wel leren hoe je beter navigeert.
6. Hoogsensitiviteit gaat gepaard met een groot gevoel voor verantwoordelijkheid en loyaliteit, ook al gaat dit ten koste van jezelf. Zet jezelf eens op de eerste plaats. Trek grenzen en vraag aan je omgeving om dit te respecteren. Zorg voor rustpauzes of laat jezelf eens lekker verwennen.

Gezonde geest in een gezond lichaam

Een gezonde geest krijg je ook door je lichaam goed te verzorgen.

Door regelmatig te bewegen of te sporten produceert je lichaam andere hormonen, zoals dopamine, serotonine en endorfine. Deze laatste staat bekend als een anti-stress hormoon omdat het een stressreactie binnen een minuut kan temperen. Het blokkeert pijn en geeft je een gelukkig gevoel. Door te focussen op je fysieke inspanningen doorbreek je ook het piekergedrag.

Door middel van relaxatieoefeningen, yoga of pilates leer je bewust te ademen zodat je lichaam tot rust kan komen en je gemoedstoestand verbeterd. Een groot voordeel hiervan is dat je de oefeningen kunt uitvoeren in het comfort van je eigen huis.

Voeding kan ook een grote rol spelen in het helingsproces, en niet enkel door de juiste ingrediënten te kiezen. Met mindfulness koken combineer je het nuttige met het aangename: het is de bedoeling dat je handelt in het nu en bewust bezig bent met het voorbereiden van een lekkere maaltijd.

Verban je huisgenoten uit de keuken, ontspan je met een lekker wijntje en geniet van de geuren die uit je potten en pannen opborrelen. Terwijl je maaltijd op het vuur staat, ga eens lekker zitten aan je keukentafel en laat je gedachten even los.

Cruciaal voor mensen met een aangeboren, hoge sensitiviteit is dat ze zich op tijd even kunnen terugtrekken en gaan herbronnen. Mensen die hoogsensitief zijn halen – in tegenstelling tot andere mensen – hun energie uit zichzelf of de natuur. Schakel je mobieltje of televisie eens uit, ontdoe je van alle mogelijke prikkels en geniet van de rust.

Het belangrijkste is om je niet te laten meeslepen. Wees je ervan bewust dat je zelf kunt bepalen wanneer je instapt – of uitstapt – in de sneltrein dat men het leven noemt. Blokkeer situaties die je ontregelen, stel je eigen grenzen en doelen op.

Focus je niet op je eindbestemming: het is de reis zelf dat je leven zijn glans geeft.